IPO có lẽ đã không còn quá xa lạ với những ai quan tâm đến kinh tế hay thị trường chứng khoán. Nhưng không phải ai cũng hiểu rõ IPO là gì? Và vì sao các Startup cần nắm rõ thuật ngữ này? Hôm nay hãy cùng Starupbasics tìm hiểu nhé!
1. IPO là gì?
IPO, viết tắt của Initial Public Offering, được hiểu là phát hành lần đầu ra công chúng. Nói một cách dễ hiểu hơn, thuật ngữ này chỉ hoạt động phát hành cổ phiếu và đưa lên sàn chứng khoán lần đầu của một công ty nhằm huy động vốn từ các nhà đầu tư.
Do đó, IPO luôn là điều rất quan trọng đối với doanh nghiệp, đặc biệt và với các startup, SMEs (Doanh nghiệp vừa và nhỏ) đang cần nguồn vốn đầu tư dài hạn. Đó là lí do các nhà khởi nghiệp cần biết IPO là gì. Có nhiều cách để doanh nghiệp thực hiện IPO, trong đó cổ phiếu và chứng quyền thường được doanh nghiệp thực hiện. Công ty sau khi IPO được gọi là một công ty đại chúng. Mỗi công ty, doanh nghiệp chỉ có một lần được gọi là IPO.
2. Thuận lợi và bất lợi của IPO là gì?
Đến đây, bạn đọc ắt hẳn đã hiểu về IPO là gì? Vậy có thuận lợi và bất cập gì khi doanh nghiệp IPO không? Cùng đọc tiếp nhé!
2.1 Thuận lợi
So với phát hành trái phiếu hay tìm nhà đầu tư theo cách truyền thông, thuận lợi của IPO là gì? Một số lợi ích nổi bật mà thực hiện IPO mang đến cho doanh nghiệp gồm:
- Giúp doanh nghiệp nhanh chóng huy động lượng vốn ở quy mô lớn từ các nhà đầu tư. Từ đó doanh nghiệp có thể duy trì, cải thiện hoặc mở rộng quy mô kinh doanh. Các doanh nghiệp đã IPO và niêm yết trên sàn chứng khoán thành công như Apple, Microsoft, Vinamilk, Alphabet,…
- Giúp doanh nghiệp nhận được sự quan tâm của các chuyên gia đầu tư, tạo ra một hình ảnh trung thực và tích cực với nhà đầu tư. Từ đó giúp doanh nghiệp tiếp cận các nguồn lực lớn hơn để phát triển kinh doanh, bao gồm các quỹ đầu tư và các nhà đầu tư bên ngoài.
- Tăng sự hiện diện trên thị trường và trong tâm trí khách hàng. Nhờ đó, khẳng định vững chắc nguồn lực và vị thế của doanh nghiệp
- Góp phần thúc đẩy các giao dịch sáp nhập dễ dàng và tiện lợi hơn.
- Góp phần giúp công ty duy trì và thu hút đội ngũ nhân viên nhờ những chính sách ưu đãi hợp lý. Thông qua đó, gắn kết bền chặt nội bộ giữa người lao động với doanh nghiệp.
- Tăng cường cổ phiếu IPO của các cổ đông là nhân viên trong công ty, góp phần khuyến khích tinh thần làm việc của nhân viên, thúc đẩy sự tồn tại, phát triển công ty một cách hiệu quả hơn.
2.2 Bất lợi
Bất lợi của IPO là gì? Các công ty có thể phải đối mặt với một số rủi ro khi phát hành cổ phiếu ra công chúng, bao gồm:
- Chi phí cao: Việc niêm yết công ty lên sàn chứng khoán để thu hút nhà đầu tư công chúng đòi hỏi chi phí rất lớn. Doanh nghiệp phải chịu thêm chi phí phát sinh và phụ phí khác như: chi phí kiểm toán báo cáo tài chính, chi phí chuẩn bị tài liệu để nộp cho cơ quan quản lý nhà nước,.. Việc này sẽ tốn kém hơn nhiều lần so doanh nghiệp với thông thường.
- Mất quyền kiểm soát: Khi công ty niêm yết công khai, các nhà đầu tư trở thành cổ đông và có quyền kiểm soát công ty. Điều này có thể dẫn đến việc đưa ra quyết định chiến lược và hoạt động do các nhà đầu tư ưa thích, chứ không phải quyết định tốt nhất cho tương lai của công ty.
- Áp lực tài chính: Sau khi niêm yết, công ty bắt buộc phải đáp ứng các tiêu chuẩn kế toán và tài chính chặt chẽ hơn. Các công ty phải báo cáo tài chính định kỳ, tăng cường kiểm tra nội bộ và tuân thủ các quy tắc khác nhau. Điều này có thể gây ra áp lực tài chính và thời gian của công ty.
- Tiết lộ thông tin công ty: Trong quá trình IPO, công ty phải tiết lộ rất nhiều thông tin về chiến lược, hoạt động kinh doanh, tài chính, điều hành và chính sách nhân sự của mình. Thông tin này sẽ được công khai và có thể được sử dụng bởi các đối thủ cạnh tranh để chiếm lĩnh thị trường.
3. Quy trình IPO của các doanh nghiệp
Quy trình để IPO là gì? Đậy là quá trình mà một công ty tư nhân quyết định niêm yết công khai trên sàn giao dịch chứng khoán để cổ đông có thể bán ra các cổ phiếu của họ cho công chúng. Quy trình khá phức tạp, đòi hỏi nhiều công sức và thời gian, bao gồm các bước sau:
- Chuẩn bị: Công ty phải đánh giá tình hình tài chính hiện tại nhằm đảm bảo rằng nó đủ mạnh để trở thành một công ty niêm yết. Công ty cần phải chuẩn bị báo cáo tài chính và các tài liệu liên quan khác cho các nhà đầu tư tiềm năng.
- Chọn sàn giao dịch: Công ty phải quyết định niêm yết trên sàn giao dịch nào. Các sàn có những yêu cầu và quy định khác nhau, do đó công ty cần phải nghiên cứu và phù hợp với những yêu cầu của sàn.
- Thẩm định IPO: Công ty sẽ phải thẩm định doanh nghiệp của mình để xác định giá trị công ty và giá cổ phiếu.
- Đăng ký với Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch (SEC): Công ty phải đăng ký với SEC, cung cấp tài liệu và thông tin liên quan đến doanh nghiệp của mình, bao gồm cả tài chính, nhiệm vụ và mục tiêu công ty, cấu trúc cổ đông và giá cổ phiếu. Thủ tục này đòi hỏi một số thời gian và chi phí.
- Được chấp thuận: Sau khi Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch xem xét tài liệu và thông tin của công ty, họ sẽ cho phép công ty thực hiện IPO.
- Niêm yết cổ phiếu và bán chúng: Sau khi được phép niêm yết, công ty sẽ niêm yết cổ phiếu trên sàn giao dịch và bắt đầu bán chúng cho công chúng.
Trên đây là những thông tin Starupbasics muốn chia sẻ về IPO là gì, và tại sao các startup cần hiểu rõ thuật ngữ này. Hi vọng qua bài viết trên, bạn đọc sẽ có được những kiến thức bổ ích!
